Zapraszamy na subiektywne zestawienie Codziennego, ekonomicznego przeglądu informacji z Rosji.
Dzisiejszy odcinek jak i cały kanał jest współfinansowany przez patronów, opiekunów i fanów.
Szczegóły wsparcia jak i link do Patronite znajdziecie w opisie filmu oraz pod artykułem na ekonomiarosji.pl
W dzisiejszym programie:
Shorts:
- Polskie władze rozważają możliwość przekazania Ukrainie rakiet produkcji radzieckiej. Poinformował o tym Prezydent RP Andrzej Duda na konferencji prasowej po szczycie Inicjatywy Trójmorza w Wilnie. Wyjaśnił, że będzie omawiał tę kwestię z Ministrem Obrony Narodowej.
- Parlament Europejski odmówił zatwierdzenia finansowania Rady Europejskiej do czasu przekazania Ukrainie 7 systemów Patriot. Oświadczenie to złożył były premier Belgii Guy Verhofstadt, proponując usunięcie z porządku obrad zatwierdzenia budżetu.
- Holenderski rząd planuje przeznaczyć w tym roku dodatkowe 400 mln euro na wsparcie Ukrainy
- Ukraina będzie potrzebowała około 500 miliardów dolarów na odbudowę – prognozuje Bank Światowy.
- Unia Europejska może być zmuszona przeznaczyć więcej środków na pomoc Ukrainie niż 50 mld euro, jeśli Stany Zjednoczone przestaną wspierać Kijów – prezydent Francji Macron.
- Łotwa zamierza przekazać Ukrainie pakiet pomocy wojskowej o wartości ok. 112 mln euro w tym roku
- Putin powiedział, że rosyjskie ataki na obiekty energetyczne na Ukrainie są częścią procesu „demilitaryzacji”.
- Pentagon pracuje nad wykorzystaniem satelitarnych terminali komunikacyjnych Starlink przez stronę rosyjską, powiedział asystent sekretarza obrony John Plumb.
- Cena wódki i koniaku znów w górę.
Rosyjski rząd przygotował się na podwyżkę minimalnych cen detalicznych wódki, koniaku, brandy i likierów od 1 czerwca 2024 roku. Tak wynika z projektu rozporządzenia Ministra Finansów, który został opublikowany na portalu informacji prawnej.
Oczekuje się, że cena minimalna 0,5 litra wódki wzrośnie z 281 do 299 rubli, brandy – z 375 do 403 rubli, a koniaku – z 517 do 556 rubli.
Ministerstwo uzasadniało konieczność podwyżki cen rosnącą inflacją, podwyższeniem stawek akcyzy na napoje alkoholowe o wartości powyżej 9 % oraz wzrostem kosztów produkcji wyrobów alkoholowych.
Rynek w dalszym ciągu funkcjonuje w ramach ceny minimalnej ustalonej w styczniu 2023 r.
Ponadto resort odnotował wpływ ograniczeń zewnętrznych, wzrost cen importowanego sprzętu, materiałów eksploatacyjnych i komponentów, a także wzrost kursu dolara w stosunku do rubla – o 24% rok do roku.
Ministerstwo Finansów zaproponowało podwyższenie cen minimalnych na mocne alkohole pół roku temu. Od 2009 roku agencja ustala ceny minimalne na wódkę, aby przeciwdziałać cieniu produkcji. Ceny minimalne na koniak zostały wprowadzone w 2011 r., a na szampana w 2016 r.
Rosyjscy producenci alkoholu zwrócili się do władz o podniesienie ceny minimalnej za 0,5 litra wódki do 301 rubli.
Tłumaczyli to podwyżką akcyzy oraz wzrostem cen importowanych zamknięć, pojemników i składników w związku z dewaluacją rubla i rosnącymi kosztami logistyki. Podnosząc ceny minimalne można by uniknąć sprzedaży alkoholu poniżej kosztów i ograniczenia produkcji – argumentowały przedsiębiorstwa.
Przypominam, że gdzieś w tle mamrocze pomysł wódki społecznej mającej kosztować 100 rubli za pół litra w celu „zwalczania podróbek” ja bardzo jestem ciekaw jak będą chcieli połączyć ze sobą te dwie kwestie.
2. Szef VTB skarżył się na odmowy banków z krajów przyjaznych realizacji transakcji z Rosji
d końca 2023 roku banki w „przyjaznych” krajach zaczęły coraz częściej odmawiać dokonywania płatności rosyjskim firmom, powiedział Andrey Kostin, prezes VTB State Bank, drugiego co do wielkości w Rosji: „Po zaostrzeniu reżimu sankcji wtórnych na koniec ubiegłego roku liczba odmów dokonania płatności z kontroli zgodności bez podania przyczyn. Dotyczy to przede wszystkim banków w zaprzyjaźnionych jurysdykcjach.”
„Jeśli rok temu stanęliśmy przed zadaniem wykluczenia ze szlaków transakcyjnych uczestników SDN ( tych, na których nałożono najsurowsze sankcje – TMT) i niekorzystania ze SWIFT, to teraz głównym problemem staje się sama geografia. Gdy tylko towar zostanie wysłany stamtąd lub do Rosji, zapala się kontrolka „stop”, niezależnie od lojalności konkretnego banku lub jurysdykcji oraz statusu sankcyjnego rosyjskiego uczestnika transakcji” Kostin poskarżył się.
Problemy dotyczą rozliczeń nie tylko w „toksycznych” dolarach, euro i walutach innych krajów zachodnich, ale także w „przyjaznych” walutach. Po dekrecie Bidena banki w Turcji, Chinach, Zjednoczonych Emiratach Arabskich i innych krajach ostro ograniczyły transakcje z Rosją. Utrudnia to zwrot dochodów z eksportu do kraju i transfer pieniędzy za import, który obecnie odbywa się na zasadzie zaliczki. Przykładowo chińskie banki mogą przetwarzać płatność przez miesiąc, a nawet dłużej, żądając coraz to nowych informacji. Nawet chiński bank, utworzony specjalnie do handlu z Iranem objętym sankcjami i objęty sankcjami USA, odmówił współpracy z rosyjskimi klientami.
Rosną też opłaty. Wzrosła ilość wymaganej dokumentacji, szczególnie w przypadku krytycznych grup produktów – elektroniki, komputerów, maszyn i urządzeń o dużej precyzji – wylicza szef list VTB.
Coraz częściej banki zaczynają żądać informacji o miejscu przeznaczenia i ostatecznym odbiorcy towaru, jak i również o pełnej trasie transportu.
W handlu z Chinami Kostin zaproponował wykorzystanie lokalnego oddziału VTB jako banku rozliczeniowego, który „działa w całkowicie zamkniętym obiegu i jest w stanie przejąć funkcję głównego banku rozliczeniowego w juanach do obsługi handlu dwustronnego”. Nie wspomniał że nie radzi sobie jednak z napływem osób chcących otworzyć rachunki: kolejka ciągnie się do sześciu miesięcy.
Wśród innych możliwych rozwiązań problemu Kostin wymienił rozwój infrastruktury płatniczej w krajach trzecich, wykorzystanie zrzeszonych banków i różnych schematów agencyjnych, w ramach których można dokonywać płatności, w tym kryptowalutami. Według niego „duzi eksporterzy z reguły korzystają z sieci zaufanych handlowców, natomiast wszyscy inni, w tym największe banki, zwracają się do niezależnych firm pośredniczących”. Bankier jest pewien, że w najbliższej przyszłości kanał ten pozostanie najpopularniejszy.
3. Do trzech razy sztuka Roskosmosowy się w końcu coś udało.
W czwartek rakieta nośna Angara-A5 pomyślnie wystartowała z kosmodromu Wostocznyj po dwóch odwołaniach.
„Rakieta działała normalnie, górny stopień był oddzielony od trzeciego stopnia rakiety i obecnie wprowadza ładunek testowy na określoną orbitę” – oznajmił Roscosmos w oświadczeniu.
Wystrzelenie Angary-A5 z górnym stopniem Oriona i ładunkiem testowym zaplanowano pierwotnie na wtorek o godzinie 12:00 czasu moskiewskiego. Za pierwszym razem został odwołany w ostatnich minutach przed startem z powodu usterek technicznych. W środę komenda „gaś światła” podczas transmisji na żywo przez Roscosmos zabrzmiała natychmiast po godzinie, w której planowano wystrzelenie rakiety.
Szef Roskosmosu Jurij Borysow poinformował w środę po odwołaniu drugiego startu, że pojawił się nowy problem techniczny, związany, według wyników wstępnej analizy telemetrycznej, z awarią układu kontroli rozruchu silnika.
W marcu wystrzelenie rakiety Sojuz-2.1a, na której znajdował się statek kosmiczny Sojuz MS-25, zostało w ostatniej chwili odwołane ze względu na „spadek napięcia w źródle prądu chemicznego”. Dwa dni później statek kosmiczny pomyślnie wyleciał w stronę ISS.
4. Czy zobaczymy Igora Girkina(Strełkowa) na froncie ?
Pod koniec stycznia jedna z jednostek wojskowych rozpatrzyła i zatwierdziła kandydaturę Girkina na stanowisko dowódcy plutonu. Kierownik punktu selekcji do służby wojskowej na podstawie umowy został poproszony o wysłanie Girkina do służby wojskowej.
Pojawił się jednak problem Strełkow został skazany na cztery lata więzienia w sprawie ekstremizmu. Skazani za ekstremizm nie mogą zawrzeć umowy o służbę wojskową,
Jednak zdaniem prawnika Aleksandra Mołochowa Strełkow może nadal trafić na front – jeśli sąd apelacyjny uchyli wyrok (rozprawa wyznaczona jest na 15 maja) lub jeśli prezydent ułaskawia Strelkowa i skreśla go z rejestru karnego.
25 stycznia Igor Strelkov został skazany na cztery lata kolonii o ogólnym reżimie na podstawie art. 280 Kodeksu karnego Federacji Rosyjskiej („Publiczne nawoływanie do ekstremizmu w Internecie”).
Podstawą wszczęcia sprawy były dwie publikacje Strelkowa w kanale telegramowym: w pierwszym poście pozwolił na dywagacje co do nieuchronności kapitulacji Krymu, w drugim skomentował brak płatności na rzecz wojska słowami „Obywatele, to nie wystarczy, należy do nich strzelać”.
5. Rosję ogarnia fala zbrodni bohaterów wojennych.
Od początku inwazji co najmniej 192 uczestników wojny z Ukrainą zostało skazanych w Rosji za brutalne przestępstwa.
Z paragrafu „Morderstwo” wszczęto 49 spraw. 143 osobom postawiono zarzuty spowodowania uszczerbku na zdrowiu o różnym stopniu nasilenia. Działania 26 z nich zakończyły się śmiercią ofiary. Spośród osób, które dopuściły się przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu, co szósty wojskowy jest karany.
Z każdym miesiącem działań wojennych takich zbrodni jest coraz więcej. W 2023 roku ich liczba wzrosła 13-krotnie. W ciągu pierwszych sześciu miesięcy uczestnicy wojny ustanowili rekord brutalnych przestępstw o charakterze seksualnym.
I tak we wrześniu Garnizonowy Sąd Wojskowy w Briańsku skazał na 15 lat więzienia 36-letniego żołnierza kontraktowego, który znęcał się nad swoją 10-letnią pasierbicą. Z kolei w kwietniu w Tuwie 24-letni weteran wojenny zgwałcił i zabił 66-letnią emerytkę.
W ciągu pierwszych ośmiu miesięcy w roku do sądów wojskowych trafiły co najmniej 64 przypadki gwałtu, a co drugą ofiarą było dziecko.
Ogółem liczba wyroków wydanych weteranom wojennym wzrosła siedmiokrotnie. Oprócz przestępstw z użyciem przemocy są skazani za jazdę pod wpływem alkoholu (252 wyroki skazujące), handel narkotykami (141), kradzież (84), oszustwa przy uzyskiwaniu płatności (55) itp. To nie pierwszy raz, kiedy co najmniej 158 byłych i obecnych bojowników stanęło przed sądem.
Zgodnie z Kodeksem karnym recydywista nie może otrzymać „mniej niż jednej trzeciej maksymalnego wymiaru kary przewidzianej za popełnione przestępstwo”, chyba że w sprawie zachodzą okoliczności łagodzące. Z reguły jednak sądy traktują uczestników wojny łagodniej niż zwykłych obywateli.
Wyrok byłego najemnika PMC Wagnera, który wybił oczodoły swojej byłej żonie, bijąc ją na oczach córki, wywołał szerokie oburzenie opinii publicznej. Wobec kobiety, która musiała zastąpić zmiażdżone kości twarzy tytanową płytką, wszczęto postępowanie karne w związku z umyślnym spowodowaniem umiarkowanego uszczerbku na zdrowiu. Ale oskarżony wniósł do sądu medal „Za schwytanie Bachmuta” i uniknął kary- zasądzono jedynie w wysokości 5 tysięcy rubli.
To samo dotyczy orzeczeń dotyczących innych przestępstw. Przykładowo, ponad 80% oskarżonych wojskowych otrzymuje mandaty za jazdę pod wpływem alkoholu – 13 razy częściej niż w całym kraju. Większość Rosjan skazanych na podstawie tego artykułu kierowana jest na roboty przymusowe. 70% weteranów jest karanych grzywną za handel narkotykami. Jest to najłagodniejszy rodzaj kary, innym grozi o połowę rzadziej. Jedynym przestępstwem, za które personel wojskowy jest karany surowiej, jest handel materiałami wybuchowymi. Na mocy tego artykułu cztery razy częściej otrzymują oni prawdziwe wyroki niż cywile.
6. Największy producent wina w kraju został znacjonalizowany
Rosja znacjonalizowała największego w kraju producenta wina, Kuban-Vino, Również przedsiębiorstwo rolnicze Ariant specjalizujące się w hodowli trzody chlewnej, stało się własność państwa. 10 kwietnia zmienili się właściciele spółek, natomiast najwyższe kierownictwo wszystkich podmiotów prawnych pozostało takie samo.
Kuban-Vino to największy producent wina i właściciel winnic w Rosji. W ubiegłym roku firma wyprodukowała 95,5 mln butelek wina, a kolejne 38,9 mln butelek różnych napojów alkoholowych wyprodukowała spółka TsPI-Ariant.
Prokuratura Generalna zażądała konfiskaty majątku za „nielegalne wzbogacenie” 105 miliardów rubli byłych właścicieli Czelabińskich Zakładów Elektrometalurgicznych JSC (CHEMK) – Jurija Antipowa i Aleksandra Aristowa . Antipow i Aristow przejęli kontrolę nad ChEMK w latach 90. XX w., kiedy to założyli grupę Ariant, w skład której wchodziły przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego, m.in. Kuban-Vino. W 2020 roku dokonali podziału biznesu: pierwszy otrzymał zakłady metalurgiczne, drugi aktywa w branży winiarskiej i spożywczej.
13 lutego Prokuratura Generalna zażądała przejścia na własność państwa trzech zakładów Zakładów Elektrometalurgicznych w Czelabińsku, z których produktów korzysta krajowy kompleks wojskowo-przemysłowy. Jako podstawę nacjonalizacji departament podał nielegalną prywatyzację przedsiębiorstw w latach 90. XX wieku oraz dostawy produktów do Stanów Zjednoczonych.
Według Putina praca prokuratorów nad nacjonalizacją dużych aktywów jest uzasadniona w przypadkach, gdy zostały one nabyte „z obejściem, z naruszeniem prawa, a ponadto zostały wykorzystane na szkodę państwa”. „Nie mówimy i nie możemy mówić o jakiejkolwiek deprywatyzacji czy nacjonalizacji gospodarki” – podkreślił Putin.
Prokuratorom w sądach udało się przywrócić stan aktywów strategicznych przedsiębiorstw o wartości ponad 1 biliona rubli, poinformował Putina prokurator generalny Igor Krasnow.
Według obliczeń „Nowej Gazety”. Europa” i „Transparency International – Rosja” najczęściej władze rosyjskie nacjonalizują przedsiębiorstwa kompleksu wojskowo-przemysłowego oraz inżynierii mechanicznej, przemysłu spożywczego i rybnego, a także portów i nieruchomości. Jako formalną przyczynę przejmowania majątku z rąk prywatnych wykorzystuje się oskarżenia o nielegalne posiadanie mienia i naruszenie przepisów antykorupcyjnych.
Zdarzają się także przypadki, gdy prokuratorzy zwracali się o unieważnienie transakcji lub założenia działalności gospodarczej, tłumacząc to jako naruszenie praw Federacji Rosyjskiej. Jednocześnie część tego typu twierdzeń nie została opublikowana lub ma charakter utajniony, co uniemożliwia zapoznanie się z częścią uzasadniającą.
