Zapraszamy na subiektywne zestawienie Codziennego, ekonomicznego przeglądu informacji z Rosji.
Dzisiejszy odcinek jak i cały kanał jest współfinansowany przez patronów, opiekunów i fanów.
Szczegóły wsparcia jak i link do Patronite znajdziecie w opisie filmu oraz pod artykułem na ekonomiarosji.pl
W dzisiejszym programie:
Shorts:
- Patruszew: sytuacja na świecie pogorszyła się bezprecedensowo, Zachód korzysta z chaosu dla swoich celów.
- Import ropy i gazu z Rosji przez Unię Europejską w 2023 r. spadł pięciokrotnie w ujęciu rocznym – do 29 mld euro – wynika z analizy danych Eurostatu
- Spiker Izby Reprezentantów USA Mike Johnson powiedział, że Kongres od kilku tygodni zdaje sobie sprawę z zagrożenia ze strony Rosji rozwijającej broń antysatelitarną. Według niego, po raz pierwszy został o tym poinformowany w styczniu
- Szwajcarskie władze wszczęły śledztwo w sprawie możliwych naruszeń antyrosyjskich sankcji
- Biały Dom poinformował, że sytuacja w Awdijiwce jest krytyczna, miasto może znaleźć się pod kontrolą Federacji Rosyjskiej z powodu braku amunicji w Siłach Zbrojnych Ukrainy.
- Holandia podpisała porozumienie ze Stanami Zjednoczonymi i Niemcami o utworzeniu nowej koalicji obrony powietrznej Ukrainy
- Szef Euroclear skrytykował propozycję G7 wykorzystania zamrożonych aktywów Federacji Rosyjskiej do odbudowy Ukrainy, nazywając to „pośrednią konfiskatą
- Oczekuje się, że kanclerz Niemiec Scholz i prezydent Ukrainy Zełenski podpiszą dzisiaj,16 lutego w Berlinie dwustronną umowę o bezpieczeństwie
- Nawet Uzbekistan rzuca kłody pod nogi.
Władze Uzbekistanu zdecydowały się de facto przyłączyć się do zachodnich sankcji finansowych wobec Rosji, które na początku 2024 roku objęły ponad 11 tys. obywateli i firm.
Parlament Uzbekistanu w pierwszym czytaniu przyjął projekt ustawy, który zakazywałby prowadzenia działalności bankowej w kraju osobom fizycznym i prawnym objętym sankcjami.
Inicjatywę zaproponowano ze względu na ryzyko zastosowania wobec Uzbekistanu sankcji wtórnych.
Projekt ustawy, przygotowany z uwzględnieniem doświadczeń Czech, Łotwy i Estonii, które przystąpiły do sankcji, dodaje dodatkowe uprawnienia krajowemu bankowi centralnemu. Konieczne jest „zwiększenie efektywności systemu przestrzegania sankcji w sektorze bankowym” – podkreśla Madżlis.
Stając się jednym z „węzłów” importu równoległego do Rosji i jednym z głównych kierunków „turystyki kartowej” obywateli Rosji, w pierwszym roku wojny Uzbekistan przyjął ponad 300 tys. Rosjan, z czego 60 tys. otworzyło rachunki bankowe .
Wolumen przekazów pieniężnych z Federacji Rosyjskiej do Uzbekistanu podskoczył o 160%, do rekordowego poziomu 14,5 mld dolarów (w 2022 r.), a rosyjscy przedsiębiorcy stali się rekordzistami pod względem liczby firm otwartych w republice.
Jednak po wielokrotnych wizytach urzędników z UE i USA w Azji Środkowej banki w Uzbekistanie zaostrzyły warunki dla Rosjan.
Tak naprawdę przyjęta ustawa jedynie utrwali już ustaloną praktykę: banki w Uzbekistanie nie przeprowadzają już transakcji z osobami objętymi sankcjami.
2.Kolejny Turecki bank zamyka Rosjanom konta
Turecki DenizBank, jeden z 10 największych w kraju pod względem aktywów, rozpoczął masową kontrolę klientów pochodzenia rosyjskiego i wysyłkę do nich informacji , w wyniku której Rosjanom grozi zamknięcie ich kont. Masowa wysyłka również jest kierowana do pośredników, którzy pomagali Rosjanom otwierać karty w tureckich bankach.
DenizBank, który tradycyjnie był lojalny wobec Rosjan, zaczął wymagać od klientów pilnego przedstawienia pozwolenia na pobyt lub tureckiego paszportu, a także potwierdzenia pobytu w Turcji, na przykład rachunkami za media. Klienci, którzy odpowiedzieli, że nie mają pozwolenia na pobyt i mieszkają poza Turcją, zostali poproszeni przez bank o wycofanie salda i zamknięcie kont.
Kontrola, dotknęła rosyjskich klientów z aktywnymi kontami: od początku lutego listy z banku otrzymują ci, którzy regularnie korzystają z jego kart i mają depozyty w znacznych kwotach. Oficjalnie bank nie skomentował powodów zbierania informacji, a lokalni menedżerowie wyjaśniają, co się dzieje, „instrukcjami z góry” –
DenizBank jest jednym z niewielu banków w Turcji, który otworzył konta dla Rosjan bez pozwolenia na pobyt, . Jednak od początku 2024 r. polityka banku zmieniła się radykalnie: nowi klienci z Rosji są odrzucani w 95% przypadków, mówi pośrednik bankowy Siergiej Owsiannikow, który pomagał Rosjanom otwierać rachunki. – Oddział przyjmuje dokumenty, składa wniosek o założenie konta, ale na koniec klienci nie przechodzą kontroli zgodności – mówi.
Problemy z bankiem zaczęły się wkrótce po tym, jak Departament Skarbu USA zaostrzył sankcje, grożąc instytucjom kredytowym na całym świecie surowymi środkami za operacje „wspierające rosyjski kompleks wojskowo-przemysłowy”. Wkrótce potem tureckie banki zaczęły masowo blokować płatności z Rosji, w wyniku czego handel został sparaliżowany, a największe sieci handlowe Federacji Rosyjskiej miały problemy z dostawą importowanych towarów. W tym czasie rosyjskie banki miały problem z dokonywaniem płatności i przelewów w lirach tureckich, a niektóre z nich zamknęły swoje konta korespondencyjne.
3. Niemcy z propozycją parasola nuklearnego dla Europy.
Christian Lindner, minister finansów Niemiec i lider rządzącej koalicji Wolnej Partii Demokratycznej, wezwał do rozważenia alternatywnego modelu obrony Europy z wykorzystaniem brytyjskiej i francuskiej broni nuklearnej. Obecnie bezpieczeństwo Europy jest nierozerwalnie powiązane z bezpieczeństwem Ameryki Północnej poprzez dzielenie się bronią nuklearną.
Ale dopóki inne kraje będą dysponowały taką bronią, „Europa będzie musiała także utrzymywać nuklearny środek odstraszający, aby nie pozostać bezbronną wobec szantażu ze strony państw autorytarnych” – mówi Lindner
Strategiczne siły nuklearne Francji i Wielkiej Brytanii już przyczyniają się do bezpieczeństwa naszego sojuszu. Prezydent Francji Emmanuel Macron przedstawił różne propozycje współpracy [w tej dziedzinie].
Ostatnie wypowiedzi Donalda Trumpa musimy zrozumieć jako wezwanie do dalszego przemyślenia tego elementu bezpieczeństwa europejskiego pod auspicjami NATO.
„Nie oszukujmy się… Jeśli chodzi o pokój i wolność w Europie, nie możemy bać się tych trudnych kwestii” – podkreśla minister: pytanie brzmi, na jakich warunkach politycznych i finansowych Paryż i Londyn będą gotowe wykorzystać swój „potencjał strategiczny” dla zapewnienia bezpieczeństwa zbiorowego” i jaki wkład Niemcy są gotowe wnieść.
Obecnie amerykańska broń nuklearna znajduje się w sześciu bazach wojskowych w Belgii, Niemczech, Włoszech, Holandii i Turcji. Wielka Brytania ma około 200 głowic, z których część przeznaczona jest dla obronności NATO, natomiast Francja posiada wszystkie 300 głowic przeznaczonych wyłącznie do obrony narodowej.
Wielka Brytania oświadczyła już wcześniej, że jej broń nuklearna może zostać udostępniona NATO na prośbę Naczelnego Dowódcy Sojuszu w Europie i użyta „w wyjątkowych okolicznościach do samoobrony, w tym do obrony naszych sojuszników z NATO”.
Macron w 2020 r. zaproponował zorganizowanie „dialogu strategicznego” na temat roli, jaką francuskie odstraszanie nuklearne może odegrać w europejskim bezpieczeństwie zbiorowym.
W Berlinie nawet nie zaczęto omawiać tego pomysłu. Teraz możliwość stworzenia europejskiego parasola nuklearnego ogłosiła także Katharina Barley, która w czerwcowych wyborach do Parlamentu Europejskiego stanie na czele niemieckich socjaldemokratów.
Niedawne oświadczenia Trumpa oznaczają, że „nie można już polegać na amerykańskich gwarancjach” – powiedziała w Tagesspiegel.
W tym tygodniu nowy premier Polski Donald Tusk powiedział także, że propozycję Macrona dotyczącą użycia broni nuklearnej w celu stworzenia europejskiego systemu bezpieczeństwa należy potraktować „niezwykle poważnie”.
Nie każdemu podoba się ten pomysł. Minister obrony Niemiec Boris Pistorius wezwał do spokoju:
Mogę jedynie nalegać, aby nie rozpoczynać tak bezmyślnej dyskusji tylko dlatego, że takie wypowiedzi wypowiada Donald Trump, który nie jest nawet kandydatem na prezydenta.
Niemcy muszą stać się „filarem konwencjonalnego odstraszania i obrony” w Europie, powiedział Pistorius w czwartek rano, przybywając na spotkanie ministrów obrony NATO.
4. Czy Węgry i Słowacja zostaną odcięte od Rosyjskiego gazu ?
Unia Europejska nie planuje przedłużenia kontraktu z Rosją na tranzyt gazu przez Ukrainę – powiedziała unijna komisarz ds. energii Simson. Umowa wygasa z końcem 2024 roku. Rosyjski wicepremier Nowak poinformował też, że Gazprom nie negocjuje jego przedłużenia – według niego Moskwa wolemeny gazu zacznie dostarczać do chin i już rozmawia o eksporcie gazu przez Siłe Syberii-2.
Unia Europejska nie jest zainteresowana przedłużeniem kontraktu na tranzyt rosyjskiego gazu przez ukraiński system przesyłowy gazu (GTS) – powiedziała na posiedzeniu Parlamentu Europejskiego unijna komisarz ds. energii Kadri Simson.
„Nie jesteśmy zainteresowani przedłużeniem trójstronnej umowy o tranzycie gazu z Rosją, która wygasa z końcem tego roku” – powiedział unijny komisarz.
Dzień wcześniej Simson relacjonowała swoją rozmowę z ministrem energetyki Ukrainy Hermanem Hałuszczenką. Rozmowy odbyły się w ramach spotkania ministerialnego Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA) w Paryżu.
Według niej UE przygotowywała się do końca tego kontraktu od dwóch lat, odkąd „zaczęły się manipulacje na rynku gazu”. Unijna komisarz zapowiedziała dostępność alternatywnych wariantów zapewniających dywersyfikację dostaw i napełnianie magazynów gazu, nie precyzując, jakie to są opcje.
Co czeka kraje Austrowęgier w przyszłym roku i jak jest to ważne o tym wieczorem w komentarzu dnia.
5. „Dziura” w skonsolidowanym budżecie Federacji Rosyjskiej podwoiła się w ciągu roku do 4 bilionów rubli.
Deficyt budżetu federalnego wynosi 3,23 biliona rubli, okazał się jedynie częścią większej „dziury”: Skonsolidowany budżet Federacji Rosyjskiej na 2023 rok, według wstępnych szacunków Skarbu Federalnego, został wykonany z deficytem na poziomie 3,91 bln rubli – Czyli 42mld $
Skonsolidowane budżety regionów powiększyły „dziurę” o 200 miliardów rubli, a państwowe fundusze pozabudżetowe – o kolejne 489 miliardów.
To właśnie skonsolidowany budżet odzwierciedla wielkość tzw. impulsu budżetowego, czyli tego, ile pieniędzy państwo wpompowuje w gospodarkę. Badanie makroekonomiczne analityków prowadzone przez Bank Centralny obejmuje saldo budżetu skonsolidowanego, a nie budżetu federalnego. W ubiegłym roku wyniosło ponad 2% PKB, w tym roku analitycy przewidują jego redukcję do 1,4%.
W styczniu wydatki budżetowe pozostały na normalnym poziomie – 2,7 bln rubli, czyli mniej niż w styczniu 2023 r., Ale luty już jest mocno podejrzany.
W lutym analitycy MMI zwrócili uwagę na dane „Elektronicznego budżetu” : w 13 dni wydano 1,83 biliona rubli, czyli 140 miliardów dziennie. To o 55% więcej niż w lutym 2023 r., kiedy Ministerstwo Finansów wydawało 91 miliardów rubli dziennie, zauważają analitycy MMI, zaskoczeni szybkością napływu pieniędzy: „Zaczyna się upadek pieniądza”.
Prawdopodobnie powtarza się historia z końca 2022 r. – początku 2023 r., kiedy Ministerstwo Finansów wydało w ciągu 2 miesięcy 10 bilionów rubli na zasilenie wydatków wojskowych – argumentują analitycy MMI. Ministerstwo Finansów nie skomentowało jeszcze tej informacji.
Bank Centralny oczekuje, że „dziury” w regionach będą się pogłębiać . W ubiegłym roku zauważalnie wzrosły dochody własne budżetów regionalnych (głównie z tytułu podatków dochodowych, których udział w dochodach regionalnych osiągnął rekordowy poziom 27,7%),
a 33 z 85 regionów zanotowało nadwyżki budżetowe.
W tym roku „oczekiwany jest deficyt budżetów regionalnych przy ograniczeniu ich dochodów i wzroście wydatków” – pisze Bank Centralny w swoim przeglądzie gospodarki regionalnej.
6. Problemy w eksporcie paliw utrzymują się w lutym
Według Kommersanta rosyjskie koncerny naftowe w dalszym ciągu ograniczają eksport benzyny wysokooktanowej, który w ciągu półtora miesiąca spadł prawie o 1/3.
W tym roku, w wyniku awarii w rafinerii w Niżnym Nowogrodzie, część towaru musiała zostać przekierowana na rynek krajowy. W Styczniu dostawy benzyny z krajowych rafinerii wzrosły o 5%.
Jednakże w lutym odnotowujemy pierwsze spadki również tutaj.
Koncerny naftowe ograniczyły eksport benzyny od początku roku o 27% w porównaniu z tym samym okresem 2023 roku, do 639 tys. ton,.
W ciągu 13 dni lutego dostawy za granicę były o 28% mniejsze niż rok temu (185 tys. ton).
Dostawy benzyny na rynek krajowy na 13 dni lutego okazały się mniejsze od planowanego przez Ministerstwo Energii poziomu o 15%, o około 1,32 mln ton, a produkcja o 2,5% (1,52 mln ton).
Przez cały styczeń i początek lutego hurtowe ceny benzyny stale rosły w związku z wypadkiem w rafinerii w Niżnym Nowogrodzie i zwiększoną liczbą ataków dronów.
Jednak już w marcu notowania powinny jeszcze mocniej wzrosnąć w związku z rozpoczęciem remontów w dużych rafineriach i jednoczesnym sezonowym wzrostem zapotrzebowania na paliwo
Obecnie sytuacje ratowały wysokie stany magazynowe ale sytuacja może radykalnie się zmienić na wiosnę jeśli ataki dronowe będą się nasilać a planowane remonty i przestoje okażą się dłuższe niż podają obecnie rafinerie.