Codzienny ekonomiczny przegląd 12.02.2024

Zapraszamy na subiektywne zestawienie Codziennego, ekonomicznego przeglądu informacji z Rosji.

Dzisiejszy odcinek jak i cały kanał jest współfinansowany przez patronów, opiekunów i fanów.

Szczegóły wsparcia jak i link do Patronite znajdziecie w opisie filmu oraz pod artykułem na ekonomiarosji.pl

W dzisiejszym programie:

Shorts:

• Zwycięzcą drugiej tury wyborów prezydenckich w Finlandii został kandydat Partii Koalicji Narodowej, były premier kraju Alexander Stubb. Po przeliczeniu 100% głosów otrzymał 51,6% głosów, podczas gdy jego rywal, były minister spraw zagranicznych Pekka Haavisto, otrzymał 48,4%. Frekwencja wyborcza wyniosła 70,7%.. Przypomnijmy Alexander odmówił rozmów z Putinem przed zakończeniem wojny w Ukrainie.
• Trwa problem z dostawami ropy Sokół Sachalin-1 do Indii. Po morzach błąka się prawie 20 tankowców. 2 z dnich udało się dostarczyć Chinom Wiktor Titow i Wiktor Koniecki do portów Szantung i Tianjin, Kolejny tankowiec Jaguar, w końcu rozładował się w Vadinar w Indiach, choć pierwotnie był przewidziany do afinerii Nayara Energy.
• Rosyjski rząd przedłużył do 31 grudnia 2040 r. zezwolenie Jamał LNG na dostawy skroplonego gazu ziemnego niemieckiej spółce Securing Energy for Europe (SEFE, znacjonalizowanej przez dawny Gazprom Germania)
• Rosstat oszacował odpływ migracji netto z tzw nowych regionów na 87,6 tys. osób w 2023
• Pomoc dla Ukrainy, Izraela i Tajwanu przeszła proceduralne głosowanie w Senacie USA. Decyzję poparło 67 senatorów, 27 było przeciw.
•  Szef Rady Europejskiej Charles Michel zapowiedział konieczność pilnego dążenia do strategicznej autonomii Unii Europejskiej i inwestowania w obronę na tle krytycznych wypowiedzi byłego prezydenta USA Donalda Trumpa na temat relacji Waszyngtonu z sojusznikami z NATO.
•  Donald Trump powiedział, że jeśli zostanie wybrany na prezydenta Stanów Zjednoczonych, rozwiąże konflikt między Rosją a Ukrainą.
• Japonia przeznaczy kolejne 15,8 miliarda jenów (106 milionów dolarów) na pomoc Ukrainie podczas konferencji, która odbędzie się w Tokio 19 lutego.
• Najlepszym wyjściem dla zachowania ukraińskiej państwowości byłoby stworzenie strefy buforowej między Rosją a Zachodem – powiedział premier Węgier Viktor Orban.
• Wolumen obrotu lirą turecką spadł czterokrotnie w ciągu miesiąca. Rosyjskie media podają jeden z powodów choć nie najważniejszy , zauważają, że sytuacja w relacjach między instytucjami kredytowymi obu krajów nadal się pogarsza, a wraz z nią płynność w handlu walutą turecką.

1. Afera bananowa się rozkręca. Chiny stanęły po stronie Ekwadoru.

Nowym rynkiem zbytu dla bananów z Ekwadoru, które od początku lutego nie są już dostarczane do Rosji, będą Chiny.

Eksport ekwadorskich bananów do Chin ma wzrosnąć 1,5-krotnie w ciągu najbliższych pięciu lat –podało Stowarzyszenie Eksporterów Bananów Ekwadoru (AEBE).

Jak zauważa stowarzyszenie, otwarcie chińskiego rynku bananów było możliwe dzięki wejściu w życie umowy o wolnym handlu, która została zatwierdzona dzień wcześniej przez Zgromadzenie Narodowe kraju. 

Potencjalnymi konsumentami będzie 1,4 miliarda mieszkańców Chin – podkreśla AEBE.

W zeszłym tygodniu Rosjanie klasycznie odmrozili sobie uszy na złość wszystkim i nałożyli zakaz dostaw bananów z pięciu przedsiębiorstw w Ekwadorze, powołując się na identyfikację niebezpiecznego szkodnika kwarantannowego – polifagi humbak.   

Decyzja została podjęta wkrótce po ogłoszeniu przez władze Ekwadoru zamiaru transferu do Stanów Zjednoczonych rosyjskiego sprzętu wojskowego, który mógłby następnie trafić do armii ukraińskiej. 

Zamiast ekwadorskich bananów, które Rosja kupowała od czasów sowieckich, Rosselchoznadzor zatwierdził dostawy bananów z Indii. Jak poinformował departament na początku tego tygodnia, pierwsza partia dotarła do Rosji w styczniu, a dodatkowych dostaw spodziewanych jest w lutym. Pojawiło się zatem wcześniej przez nas w żartach sformułowanie ropa za banany. To stało się teraz prawdą.

Banany z Indii do Rosji, z Ekwadoru do Chin. Broń z Ekwadoru na Ukrainę. Na ten moment to koniec bananowej ruletki. Ale kto wie co przyniosą kolejne dni.

2. FSB oskarżyła Federalną Agencję Transportu Lotniczego o nielegalną sprzedaż 59 śmigłowców i samolotów do nieprzyjaznych państw, w tle korupcja i sprzyjanie Ukrainie.

Federalna Służba Bezpieczeństwa (FSB) wszczęła sprawy karne przeciwko kierownictwu Federalnej Agencji Transportu Lotniczego w związku z nielegalnym wycofaniem 59 samolotów i śmigłowców za granicę, 

Według nich od tego czasu w wojnie po stronie Ukrainy wzięły udział co najmniej trzy śmigłowce Mi-8, a śmigłowce transportowe Ił-76 dostarczyły ładunek z wyłączonymi transponderami, aby nie można było śledzić ich tras.

W ramach tej sprawy 7 lutego przeszukano centralę Federalnej Agencji Transportu Lotniczego na Leningradzkim Prospekcie w Moskwie. Funkcjonariusze FSB i Ministerstwa Spraw Wewnętrznych zajmowali się przejmowaniem dokumentów w biurach dwóch urzędników agencji: p.o. szefowej Departamentu Inspekcji Bezpieczeństwa Lotów Kristiny Bywaliny oraz zastępcy szefa departamentu państwowej rejestracji cywilnych statków powietrznych, praw i transakcji z nimi Piotra Kozyriewa.

„W trakcie działań zabezpieczono przedmioty i dokumenty potwierdzające nielegalność działań pracowników Federalnej Agencji Transportu Lotniczego i innych niezidentyfikowanych jeszcze osób w celu wyrejestrowania statków powietrznych”

W rezultacie FSB wszczęła sprawę karną z artykułu o zaniedbaniach (część 1 art. 293 kodeksu karnego) przeciwko Kozyriewowi, Bywalinie i jej byłej zastępczyni Annie Żylcowej, która została zwolniona z agencji w czerwcu 2023 r. Powodem zwolnienia tego ostatniego mógł być antywojenny plakat w miejscu pracy i negatywny stosunek do wojny.

Przeciwko Byvalinie wszczęto również sprawę o nadużycie urzędu (art. 286 część 2 kodeksu karnego). W pierwszym przypadku kodeks karny przewiduje karę do trzech miesięcy pozbawienia wolności, a w drugim do siedmiu lat pozbawienia wolności.

Powodem wszczęcia spraw karnych była kontrola działalności Federalnej Agencji Transportu Lotniczego w zakresie państwowej rejestracji cywilnych statków powietrznych, którą Ministerstwo Transportu przeprowadziło w lipcu ubiegłego roku. Audyt wykazał, że po rozpoczęciu wojny pracownicy agencji wyrejestrowali samoloty i śmigłowce, naruszając dekrety prezydenckie nr 81 i nr 100 z 1 i 8 marca 2022 r., a także uchwały rządowe nr 311 i nr 312.

Według źródła w Ministerstwie Transportu, pracownicy Federalnej Agencji Transportu Lotniczego wycofali sprzęt z Państwowego Rejestru Cywilnych Statków Powietrznych bez pełnego kompletu dokumentów, a także podali sprzeczne i niedokładne informacje o lokalizacji samolotów poza Rosją.

Z 59 samolotów nielegalnie wywiezionych spod rosyjskiej jurysdykcji sprzedano 36. Nabywcami 21 samolotów byli mieszkańcy państw spoza EUG, z czego osiem sprzedano „nieprzyjaznym” krajom. W tym samym czasie statki wypłynęły z Rosji pod pretekstem lotów czarterowych lub innych programów i miały wrócić – podkreślił rozmówca w Ministerstwie Transportu. Według niego nie sformalizowano ani czasowego, ani stałego usunięcia samolotu.

To właśnie ta historia stała się głównym powodem rezygnacji we wrześniu 2023 r. szefa Federalnej Agencji Transportu Lotniczego Aleksandra Neradki – twierdzi gazeta „Izwiestii” w Ministerstwie Transportu. Były szef agencji może również zostać oskarżonym w tej sprawie karnej, nie wykluczają.

3. Rząd rosyjski ma kolejny plan. Jaki? Jak zwykle sprytny.

Środki wsparcia państwa nie są w stanie zapewnić w samej Rosji trwałego wzrostu gospodarczego, dlatego konieczne jest wykorzystanie środków obywateli – powiedział podczas Rosyjskiego Tygodnia Biznesu wiceminister finansów Federacji Rosyjskiej Iwan Czebeskow.

„Najważniejszym źródłem środków finansowych zapewniających zrównoważony wzrost gospodarczy są pieniądze inwestycyjne zarówno obywateli, jak i inwestorów instytucjonalnych, jeśli mówimy o zrównoważonym wzroście” – powiedział Czebeskow na wydarzeniu zorganizowanym przez Rosyjski Związek Przemysłowców i Przedsiębiorców (RSPP).

„Kiedy mówimy o środkach wsparcia rządowego, rozumiemy, że jest ono dobre tylko na pewnym poziomie” – dodał urzędnik.

Wcześniej szef Ministerstwa Finansów Anton Siłuanow sugerował prezydentowi Władimirowi Putinowi wykorzystanie oszczędności społeczeństwa w celu „zapewnienia suwerenności finansowej” i osiągnięcia rozwoju gospodarczego.

Dziesiątki bilionów rubli osobistych oszczędności obywateli to „dobry zasób” – wyjaśnił: „Zasób ten może zarówno generować dochód dla obywateli, jak i przede wszystkim powinien służyć dochodom obywateli i być wykorzystywany jako źródło dla rozwoju gospodarczego.”

Według Rosstatu na koniec października 2023 roku obywatele Rosji posiadali 62,6 bln rubli oszczędności. Spośród nich prawie trzy czwarte było zdeponowanych w bankach: 46,2 biliona rubli w rublach i 4,7 biliona rubli w walucie obcej. 

W przyszłym roku rosyjski rząd zamierza zmniejszyć wydatki budżetowe na wsparcie gospodarki narodowej o 6%, z 4,125 do 3,889 bln rubli, a w 2025 r. o kolejne 16%, do 3,248 bln rubli. Zaoszczędzone pieniądze władze przekierują na wydatki wojskowe, których udział w budżecie stanie się rekordowy od czasów sowieckich.

4. Komornicy odnotowali gwałtowny wzrost uzasadnionych skarg na windykatorów

Według Federalnej Służby Komorniczej (FSSP) w 2023 r. niemal co piąta skarga Rosjan na windykatorów okazała się uzasadniona.

Federalna Służba Komornicza (FSSP) w 2023 r. uznała za uzasadnione 33,3% więcej niż rok wcześniej skarg na poborców – wynika ze statystyk resortu, . Odsetek odwołań, w których potwierdzono fakty naruszeń po stronie windykatorów, wyniósł 19% ogólnej liczby rozpatrzonych wniosków obywateli. To najwyższy poziom od 2019 r., dla całego okresu publikacji danych o skargach dłużników. W porównaniu z 2022 r. udział uzasadnionych odwołań wzrósł o 5 punktów procentowych. Łącznie w ciągu ostatniego roku Rosjanie złożyli do Federalnej Służby Komorniczej 56,67 tys. wniosków o naruszenie windykacji, ich liczba spadła o 2,1% rok do roku.

Federalna Służba Komornicza prowadzi rejestr i nadzoruje profesjonalnych windykatorów – firmy windykacyjne, dla których praca z nieściągalnymi długami obywateli jest podstawową działalnością. Ale statystyki obejmowały zarówno skargi na profesjonalnych poborców z rejestru, jak i na organizacje mikrofinansowe (MIF), banki i indywidualnych poborców, powiedział przedstawiciel Federalnej Służby Komorniczej RBC. Zarówno firmy windykacyjne, jak i wierzyciele (banki i MIF) są zobowiązani do przestrzegania ustawy „O windykacji” (230-FZ), która reguluje częstotliwość interakcji między windykatorami a dłużnikami oraz zasady komunikacji.

W 2023 r. Federalna Służba Komornicza odnotowała wzrost skarg na nielegalne działania w zakresie windykacji należności przez MIF i instytucje kredytowe – to tłumaczy ogólny wzrost liczby uzasadnionych roszczeń od obywateli – wyjaśnił przedstawiciel służby w rozmowie z RBC.

Liczba udowodnionych skarg na mikrofinansistów wzrosła o 45,4% do 3,94 tys.
Dla banków – o 35,9 proc., do 2 tys.

Wzrost liczby udowodnionych skarg na windykatorów wiąże się z rozwojem praktyki procesowej, mówi Michaił Aleksiejew, ekspert projektu Frontu Ludowego „O prawa kredytobiorców”: „To nie liczba naruszeń rośnie, ale zrozumienie przez dłużników ich praw chronionych przez 230-FZ , jest coraz lepiej. Skargi na naruszenia stają się bardziej szczegółowe i znaczące, pojawiają się odniesienia do przepisów prawa i utrwalenia naruszeń proceduralnych.

5. Putin wpadł na pomysł jak zjeść ciastko i mieć ciastko.

Rosyjski rząd ograniczy realne wydatki na naukę w 2024 roku, zapowiedział w czwartek prezydent Władimir Putin.

Nominalne kwoty, choć odrobinę wyższe nie pokryją inflacji – przyznał Putin na posiedzeniu Rady ds. Nauki i Edukacji.

 „W ujęciu realnym wydatki na naukę wciąż trochę maleją, trochę spadły, mam na myśli niezbędną korektę inflacyjną i jako procent PKB” – tłumaczył się Putin.

Według szacunków Wyższej Szkoły Ekonomicznej w ubiegłym roku budżet federalny przekazał na naukę 705,9 mld rubli, co stanowi 3,11% wszystkich wydatków. 

W 2024 r. kwota ta wzrośnie zaledwie o 2%, do 719,2 mld rubli. W ujęciu realnym – biorąc pod uwagę inflację, którą Rosstat szacował na koniec ubiegłego roku na 7,4% – organizacje naukowe stracą 5,5% środków. Oczywiście stracą więcej, gdyż ta realna inflacja jest wyższa. Ale już nie siląc się na te wyliczenia widoczne jest, że środki na naukę będą cięte. I jak w każdym kraju jasne jest i klarowne co to oznacza dla takiej gospodarki w dłuższej perspektywie.

Udział wydatków na naukę w budżecie zmniejszy się ponad półtorakrotnie i wyniesie niecałe 2%.

Mimo to zadania stojące przed nauką, zdaniem Putina, nie uległy zmianie. 

Rosja znalazła się pod „bezprecedensową presją sankcji” i wymaga „suwerenności przemysłowej” i „technologicznej” – stwierdził. No tak i najlepszym sposobem jest ograniczenie tych wydatków.

„W kluczowych obszarach – najważniejszych dla rozwoju kraju, dla poprawy jakości życia obywateli – musimy zapewnić sobie własne technologie” – podkreślił prezydent.

Dodał też, że celem powinno być zajęcie przodujących pozycji na rynkach światowych w tych obszarach, w których rosyjscy specjaliści „posiadają unikalne kompetencje”. Wymieńcie proszę w komentarzach o jakie kompetencje chodzi. Zastrzegam bimbrownictwo ja zgłaszam. Więc wy, musicie wykazać się większą kreatywnością.

 Jako przykład „ogromnego sukcesu” rosyjskiej nauki prezydent podał nową rasę kurcząt wyhodowanych przez krajowych hodowców. I tu szczerze mówiąc jak to czytałem to parsknąłem śmiechem, bo nie wiedziałem, o którą rasę chodzi. Tą co nie ma skrzydełek i udek? Czy tą, co nie znosi jajek?

6. Rosja rozbodowuje sieć fotoradarów i odnotowój rekordowe ilości mandatów

Flota fotoradarów wzrosła w ciągu roku o 8%, a liczba mandatów wzrosła o 20%. Liczba mandatów wystawionych za ich pomocą przekroczyła 220 mln – wynika z danych MSW przekazanych Kommiersantowi. Liderami pod względem kar dla kierowców są Moskwa i obwód moskiewski – jedna trzecia wszystkich naruszeń 

Liderami pod względem liczby wyroków wydanych przeciwko kierowcom są Moskwa (41,4 mln) i obwód moskiewski (39,9 mln). Na kolejnych miejscach znalazły się Sankt Petersburg i obwód leningradzki (13,9 mln), Tatarstan (8,31 mln), Baszkiria (6,79 mln), Terytorium Krasnodarskie (5,73 mln), Region Samary (5,26 mln), obwód nowosybirski (4,89 mln), Terytorium Krasnojarskie (3,82 mln) i Dagestan (3,51 mln). Odnosi się to do łącznej liczby wyroków wydanych przez kamery i nadzór drogowy.

Federalna Służba Komornicza (FSSP) na podstawie materiałów policji drogowej wszczęła 21,7 mln postępowań egzekucyjnych, czyli o 7,5% mniej niż w 2022 r. (wówczas było ich 26,3 mln). 20,8 mln uchwał zostało wykonanych w całości lub w części – poinformował serwis „Kommiersant”.

W wyniku przeprowadzonych prac odzyskano 15 miliardów rubli” – podał FSSP – „Wskaźnik egzekucji kar administracyjnych policji drogowej, biorąc pod uwagę dwuletni okres przedawnienia ich wykonania, wyniósł 74,3%

Aż sprawdziłem w W 2022 roku Polska policja wystawiłam 2 698 713 mandatów karnych we wszystkich wykroczeniach drogowych.W 2019 r. w wyniku działania fotoradarów nałożono 717 000 mandatów.