Codzienny ekonomiczny przegląd 16.08.2023

Zapraszamy na subiektywne zestawienie Codziennego, ekonomicznego przeglądu informacji z Rosji.

A dziś mamy następujące tematy:

1. Bazowa stopa Banku Centralnego rośnie do 12%

Jak informuje Kommersant Bank Rosji wspiera entuzjastów oszczędzania dwucyfrową stopą procentową.

Główna stopa procentowa Banku Centralnego  Rosji została podniesiona na wczorajszym  nadzwyczajnym posiedzeniu Rady Dyrektorów do 12% rocznie. Według władz banku wystarczy, aby inflacja powróciła do 4% w 2024 r. pod warunkiem braku wstrząsów. Regulator nie podał informacji o tym, co stanie się ze stopą 15 września, już na kolejnym posiedzeniu rady.

Pytaniem reterycznym jest dlaczego Bank Rosji zdecydował się zwołać nadzwyczajne posiedzenie rady dyrektorów przy obecnej 3% inflacji oraz czym tak olbrzymia zmiana jest powodowana z 8,5% do 12% rocznie, Bank Centralny nie poinformował oficjalnie , jakie dodatkowe informacje zmusiły go do zakłócenia harmonogramu posiedzeń lub kto. Formalnie wyjaśnienie brzmi: „Presja inflacyjna nadal się nasila. Od 7 sierpnia roczna stopa inflacji wzrosła nagle do 4,4%. Jednocześnie obecne tempo wzrostu cen nadal przyspiesza. Średnio w ciągu ostatnich trzech miesięcy obecny wzrost wyrównany sezonowo wyniósł 7,6% w ujęciu rocznym. Ten sam wskaźnik inflacji bazowej wzrósł do 7,1%.” Przypomnijmy że  według Rosstat na początku sierpnia mieliśmy oznaki sierpniowej deflacji „owocowo-warzywnej” a reszta danych była znana w czasie ostatniego regularnego posiedzenia zarządu banku.

Należy zauważyć, że sama decyzja o kursie stóp niekoniecznie stabilizuje rynek walutowy – w każdym razie obserwacje opóźnień czasowych Banku Rosji w złożonym mechanizmie transmisji polityki pieniężnej pokazują, że stały się one większe niż rok temu.

Decyzja Banku Centralnego o radykalnym podniesieniu stóp, w przeciwieństwie do wcześniejszych zmian, może wiele zmienić. Przede wszystkim zmniejszyć dostępność kredytu w rosyjskiej gospodarce, który w dużej mierze zapewniał szybki wzrost importu. Utrudni to procesy zakupowe wielu rosyjskich producentów, którzy ściągają potrzebne komponenty z zagranicy, często potrzebując gotówki z góry.

Bank dopuszcza kolejną podwyżkę stopy bazowej na kolejnym wrześniowym posiedzeniu  „w przypadku wzrostu ryzyk proinflacyjnych”. Jest to prawdopodobnie możliwe, jeśli ryzyka te są tworzone przez kontynuację dewaluacji rubla.

2. Nauka w Rosji coraz droższa.

W głównych rosyjskich uniwersytetach medycznych znacznie wzrosły opłaty za edukację w nowym roku akademickim .

Najbardziej widoczny wzrost cen zanotowano w Pierwszym Moskiewskim Państwowym Uniwersytecie Medycznym.

Opłaty za pierwszy rok na kierunku „Medycyna” skoczyły z 415 tys. do 650 tys. rubli, a całkowity koszt pięcioletniego programu z 2,2 mln do 4,48 mln rubli. Czyli od 100-200 tysięcy złotych.

W przypadku kierunku „Stomatologia” koszt pierwszego roku również znacząco wzrósł – z 450 tys. do 700 tys. rubli. Inflacja 3% prawda? Całkowity koszt pięcioletnich studiów wynosi teraz 3,91 mln rubli w porównaniu do poprzednich 2,49 mln rubli.

Koszty studiów na specjalności „Pediatria” zwiększyły się z 343 tys. do 400 tys. rubli na pierwszym roku. Całkowity koszt pięciu lat nauki wynosi teraz 3,91 mln rubli. Czyli jakieś 165 tysięcy złotych.

Według portalu statystycznego EMIISS, w maju 2023 roku w Rosji przypadało średnio 15,27 lekarza specjalisty na 10 tys. mieszkańców. W wielu regionach wskaźnik ten był jeszcze niższy, spadając do 9,83 na każde 10 tys. mieszkańców. W Polsce według informacji, jakie udało mi się znaleźć na każde 10 tys. mieszkańców mamy 30-35 lekarzy. Warto to zapamiętać i przytoczyć w najbliższej rozmowie z ludźmi którzy będą próbowali wam opowiedzieć jak w Rosji jest wspaniale.

3. Dla kopaczy kryptowalut Rosja staje się bardzo opłacalnym krajem.

Spadek wartości rubla ma też swoje plusy dla niektórych.

W Rosji zauważalnie wzrósł popyt na miejsca do wydobywania kryptowalut wskutek dewaluacji rubla o 10% w sierpniu i aż o 40% od początku roku.

Wolumen zamówień w pierwszej połowie 2023 roku podwoił się w porównaniu z drugą połową 2022 roku. Około 10-15% kopaczy kryptowalut rozważa przeniesienie sprzętu do Rosji.

Obecny wolumen wydobycia przemysłowego w Rosji wynosi 1,2 GW i może wzrosnąć do 1,7 GW do końca roku. Wartości te podaje się w zużyciu prądu, gdyż do wygenerowania kryptowaluty potrzebne są bardzo duże moce obliczeniowe specjalnie zaprojektowanych pod to komputerów.

Dla takich cyfrowych górników, pomocne jest osłabienie rubla, które obniża koszty, ponieważ pensje dla pracowników są wypłacane w krajowej walucie, a rachunki za prąd nie rosną tak szybko jak dolar.

Średni koszt wydobycia bitcoina w Rosji obecnie wynosi 10-12 000 dolarów w porównaniu do 15 000 dolarów rok temu, notowania bitcoina utrzymują się na poziomie 30 000 dolarów według CoinMarketCap. Więc jest to bardzo korzystne w tym momencie przedsięwzięcie.

Mimo perspektyw istnieją oczywiście także zagrożenia dla górnictwa w Rosji, takie jak brak jasnych regulacji. Rząd może nałożyć wymóg sprzedaży kryptowalut na scentralizowanych giełdach, co zwiększa ryzyko toksyczności danej kryptowaluty. Czy chcielibyście przenieść cały swój sprzęt do kraju, który może go wam w sumie znacjonalizować? Nie mówiąc już o mafii i korupcji które są idealnym podłożem pod wymuszenia. Bardzo jestem ciekawy jak to się wszystko potoczy.

4. Z cyklu „a nie mówiliśmy? Rząd przygotowuje zakaz swobodnego eksportu benzyny.

Rosyjski rząd planuje wprowadzić zakaz bezpłatnej sprzedaży benzyny za granicą w celu złagodzenia wzrostu cen na krajowym rynku paliw, który od początku roku wzrósł o 60% i osiągnął rekordowe poziomy.

Wicepremier Aleksander Nowak, nadzorujący sektor energetyczny, zalecił Ministerstwu Energii rozważenie możliwości wprowadzenia koncesji na eksport produktów ropopochodnych – donosi Interfax, powołując się na źródło zaznajomione z sytuacją.

Początkowo resort proponował dopuszczenie eksportu paliwa tylko przez ograniczoną liczbę firm, które zostałyby umieszczone na oficjalnej liście „specjalnych eksporterów”. Jednak Ministerstwo Rozwoju wyraziło sprzeciw, obawiając się możliwych sankcji wobec firm i ich agentów w związku z publikacją takiej listy.

Ministerstwo Rozwoju Gospodarczego sugeruje wprowadzenie licencji, a Nowak zaakceptował ten pomysł – podaje źródło Interfax. Wicepremier opowiada się za ograniczeniem liczby eksporterów produktów naftowych. Jednak nadal nie jest jasne, kto i na jakich zasadach otrzyma takie licencje.

Ceny benzyny AI-92 na Międzynarodowej Giełdzie Towarowo-Surowcowej w Petersburgu wzrosły od początku roku o 67%, a AI-95 o 64%. W lipcu ceny obu typów osiągnęły historyczne rekordy – odpowiednio 64 tys. i 69,7 tys. rubli.

Wzrost cen oleju napędowego przyśpieszył w lipcu, rosnąc o 23% w ciągu ostatniego półtora miesiąca. W sierpniu ceny oleju napędowego osiągnęły rekordowe poziomy dziewięciokrotnie (ponad 65 tys. rubli za tonę w poniedziałek), a olej opałowy trzykrotnie (prawie 35 tys. rubli).

Handlowcy pytani przez Reutersa wskazują na niedobór hurtowej benzyny i redukcję dotacji dla firm naftowych jako przyczyny braków. W związku z trudnościami budżetowymi od września władze zmniejszają płatności o 30 mld rubli miesięcznie w ramach mechanizmu amortyzującego wprowadzonego w 2018 roku w celu stabilizacji cen benzyny. Pamiętacie jak Paweł o tym opowiadał kilka miesięcy temu? No i się ziściło.

W niektórych regionach rafinerie ograniczyły podaż benzyny w małych hurtowniach lub w ogóle jej nie dostarczają – informuje Reuters, dodając: „W takiej sytuacji ludzie ruszają na giełdę, co powoduje kolejny wzrost cen”.

5. Prezydent RP wyjaśnił, dlaczego Putin nie uderzy na Ukrainę bronią nuklearną.

Ciekawa informacja, bo rzadko mamy artykuły w rosyjskiej prasie o naszym prezydencie.

Jest też jedna kwestia która chyba u nas nie jest potwierdzona.

Prezydent RP Andrzej Duda stwierdził, że Rosja nie użyje broni nuklearnej w konflikcie na Ukrainie. Jego zdaniem Putin nie ma absolutnej władzy w tej kwestii, a możliwość użycia broni nuklearnej wymagałaby kolektywnej decyzji. Duda jest bardziej zaniepokojony możliwymi problemami z elektrowniami jądrowymi na Ukrainie niż potencjalnym użyciem broni nuklearnej. Prezydent Putin wcześniej oświadczył, że taktyczny atak nuklearny na Ukrainę nie ma sensu, a nawet Putin sam doszedł do tego wniosku po analizach symulacji. Putin ogłosił również plan rozmieszczenia głowic nuklearnych na Białorusi, co wywołało kontrowersje. W odpowiedzi Polska postanowiła uczestniczyć w programie Nuclear Sharing, co spotkało się z krytyką ze strony Rosji. Mimo groźb nuklearnych w przeszłości, Miedwiediew wezwał do rozsądnego porozumienia w sprawie Ukrainy, aby uniknąć eskalacji konfliktu.

Czy my oficjalnie przystąpiliśmy do programu nuclear shering, czy to tylko plotka?

6. Przymusowa sprzedaż walut uratuje rubla.

Wczoraj i przedwczoraj odbyły się nowe spotkania rządu i banku centralnego w celu omówienia możliwości samodzielnych środków ograniczających zmienność kursów walut – w zakresie ograniczania przepływów kapitałowych.

Bank Centralny  może częściowo przywrócić kontrolę kapitału, aby wzmocnić rubla.

Nieoficjalnie padają propozycje głownie ze strony rządu do  powrotu do obowiązkowej sprzedaży części przychodów walutowych z eksportu.

Jak to mogłoby wyglądać Przypomnijmy. 🙂

28 lutego 2022 r. Ministerstwo Finansów Rosji nakazało rosyjskim eksporterom sprzedaż 80% zysków z wymiany walut w ramach wszystkich umów handlu zagranicznego. W maju tego samego roku stawka została obniżona do 50%. W czerwcu anulowano te decyzje.

Obecnie takim propozycjom sprzeciwia się zarząd Banku, lecz tak jak w przypadku stopy bazowej może nie mieć możliwości manewru jeśli dewaluacja rubla nie zostanie zatrzymana.

Taka decyzja byłaby potężnym ciosem i  fatalna w skutkach dla wielu firm, które leczą zeszłoroczne rany. ale dłuższy komentarz uzyskacie podczas sobotniego Live.

7. Chiny obniżają stopy procentowe

Ludowy Bank Chin obniżył dziś, 15 sierpnia, podstawowe stopy procentowe i zrobił to po raz drugi w ciągu ostatnich trzech miesięcy. Tym razem bank obniżył roczną stopę kredytową z 2,65% do 2,5%, co jest największym spadkiem od 2020 r. Wcześniej stopa została obniżona o dziesięć punktów bazowych w czerwcu, a teraz jest na najniższym poziomie od 2014 r., kiedy została po raz pierwszy wprowadzona. Ponadto dzisiaj, 15 sierpnia, bank obniżył również oprocentowanie kredytów refinansowych na siedem dni do 1,8%.