Jak co tydzień zapraszam na najnowsze subiektywne zestawienie top 10 informacji z Rosji. A dzisiaj o nadmiarze prawników, o drożejących i znikających telefonach iPhone, o dziurze w rosyjskim skarbcu, o kartach Mir i o spadku dochodów z ropy.
Będzie też o zaskakującej prognozie rosyjskiego ministra finansów.
ZACZYNAMY!
Miejsce 10 Brak rąk do pracy
Pamiętacie, tydzień temu pisaliśmy o rekordowym bezrobociu w Rosji? Dzisiaj ciąg dalszy danych. W czwartym kwartale 2022 roku na każdego bezrobotnego Rosjanina przypadało średnio 2,5 wakatu. To najwyższy wynik od 2005 roku.
Popyt na pracę w czwartym kwartale obniżył się w ujęciu rocznym o 17,6%. Jeszcze bardziej zmniejszyła się jednak liczba wpisanych do oficjalnych rejestrów bezrobotnych – o 32,3% (jak się okazuje wyrejestrowują się w większości mężczyźni, ciekawe czemu XD). W rezultacie na rynku pracy w ostatnich latach wystąpiła największa luka między podażą a popytem.
Kremlowskie media podają że za tak dobrymi danymi stoi ożywienie gospodarcze i wyjście firm zagranicznych. Nie wspomina się za to o wojnie.
Pracowników brakuje w sektorach produkcyjnych, handlu, transporcie i logistyce, górnictwie, budownictwie, medycynie, farmaceutyce, przemyśle sportowym i sektorze usług.
Najbardziej dramatyczna sytuacja jest na rynku IT, gdzie poziom płac spadł o około 10-15% w związku z exodusem firm zachodnich. Nowi rosyjscy biznesmeni nie są tak hojni jak poprzednicy i liczba wakatów cały czas rośnie.
Obserwowany jest za to nadmiar prawników, finansistów i księgowych, specjalistów w dziedzinie zarządzania personelem. Średnio na jeden wakat przypada tu od 5 do 8 aktywnych życiorysów.
Miejsce 9 Handel UE z Rosją
Handel między Unią Europejską a Rosją znacznie spadł od czasu rozpoczęcia bandyckiej napaści na Ukrainę, zwłaszcza w ostatnich miesiącach, poinformował w piątek urząd statystyczny UE (Eurostat).
Według statystyk udział Rosji w imporcie UE spadł do 4,3% z 9,5% w okresie od lutego do grudnia 2022 roku. W tym samym okresie udział Rosji w eksporcie UE spadł do 2% z 4%.
Deficyt handlowy UE z Rosją osiągnął najwyższy poziom 18,2 mld Euro w marcu 2022 roku, a następnie stopniowo spadał do 6 mld Euro w grudniu 2022 roku. Wartość importu z Rosji spadła w tym okresie o 53% – do 10,3 mld Euro z 21,8 mld Euro.
Największy spadek odnotowano dla węgla (do 22% w 2022 roku z 45% rok wcześniej), gazu ziemnego (do 21% z 36%), nawozów sztucznych (do 22% z 29%), żelaza i stali (do 10% z 16%).
Obecnie Rosja zaczyna być marginalnym partnerem handlowym UE i należy oczekiwać dalszych spadków w wymianie handlowej w 2023 roku.
Ten trend oraz aktualne dane ułatwiają przełamywanie oporu rosyjskich sojuszników w UE i osłabianie wciąż aktywnego rosyjskiego lobby w wielu krajach.
Miejsce 8 Mir na Kubie?
Kuba przygotowuje się do wprowadzenia rosyjskiego systemu płatniczego Mir, co ułatwi podróżowanie do kraju turystom z Rosji, powiedziała agencji Interfax Christina Leon Iznaga, doradca ds. turystyki w ambasadzie Kuby w Rosji.
„Na Kubie trwają prace nad uruchomieniem systemu płatności Mir, który ułatwi rosyjskim turystom płacenie kartą za usługi, kupowanie prezentów i pamiątek” – powiedziała Iznaga.
Według niej bardzo ważne jest, aby Kuba stworzyła warunki dla Rosjan, ponieważ ten rynek turystyczny ma ogromne znaczenie dla republiki.
Wcześniej kubańskie władze informowały, że nie udało się uruchomić systemu płatniczego Mir do końca 2022 roku ze względu na problemy techniczne.
Start obsługi kart był przekładany wielokrotnie. Czy tym razem się uda? Przekonamy się wkrótce.
Przypominam że po problemach z chińskimi kartami UnionPay, karty Mir są honorowane oprócz Rosji jedynie w kilku byłych republikach rosyjskich.
Miejsce 7 Spadają dotacje do paliw
Spada płatność z rosyjskiego budżetu dla koncernów naftowych za utrzymywanie niższych cen paliwa (tłumik paliwowy) w lutym 2023 roku wyniosły 108,7 mld rubli (1,4 mld USD), podczas gdy w lutym 2022 roku wyniosły 113,8 mld rubli (1,5 mld USD). W okresie styczeń-luty 2023 roku płatności te wyniosły zaledwie 156,6 mld rubli (2,1 mld USD) wobec 198,8 mld (2,6 mld USD) rubli w analogicznym okresie roku poprzedniego.
Płatności z rosyjskiego budżetu dla firm naftowych za tłumik paliwa w 2022 roku wyniosły 2,16 bln rubli (28,5 mld USD). W 2021 roku odpowiednie płatności wyniosły 674,5 mld rubli (8.9 mld USD). W 2020 roku, ze względu na warunki rynkowe, mieliśmy wyjątkową, odwrotną sytuację. Koncerny naftowe zapłaciły do budżetu 356,6 mld rubli (4,7 mld USD).
Mechanizm tłumiący produkty naftowe działa w Rosji od 2019 roku. Obliczany jest na podstawie różnicy między wartością eksportową paliwa a ceną urzędową krajową. Jeśli ta różnica jest dodatnia i eksport staje się bardziej opłacalny niż dostawy na rynek krajowy, to państwo płaci koncernom naftowym, jeśli różnica jest ujemna, to koncerny paliwowe płacą do budżetu.
Coraz więcej jest głosów o zawieszeniu lub zmianie ustawy o dotacjach dla firm naftowych.
Miejsce 6 Problemy firm przemysłowych
Instytut Gajdara (IEP) opublikował wyniki ankiet przedsiębiorstw przemysłowych na temat konsekwencji wstrzymania dostaw importowych komponentów i wychodzenia zachodnich producentów z Federacji Rosyjskiej.
Najczęstszym wskazywanym problemem był wzrost kosztów – 64%. Firmy od lutego 2022 roku zmuszone były do podnoszenia cen.
Na drugim miejscu na liście problemów znalazł się brak alternatywnych dostawców i producentów – 53%. Na trzecim miejscu na liście problemów z importem branża umieściła mocną zmianę łańcuchów technologicznych spowodowaną brakiem zachodnich komponentów – 38%.
„Nie wszystkie zachodnie dostawy można bezboleśnie zastąpić rosyjskimi lub chińskimi odpowiednikami” — uważa IEP. Obecnie maszyny z Chin stanowią 65% importu.
Miejsce 5 Spadek wolumen ropy z powodu problemów technologicznych
Produkcja ropy w Rosji może spaść o 20% do 2030 roku, jeśli rosyjskie firmy uzależnione od usług zachodnich pól naftowych i importowanego sprzętu nie rozwiną własnych usług, tak podaje rosyjski raport Yakov & Partners.
Głównym problemem jest wycofanie się „wielkiej czwórki dla usług naftowych” (Halliburton, Schlumberger, Baker Hughes i Weatherford). Firmy te ogłosiły w 2022 roku zawieszenie działalności w Rosji. Część z nich zdecydowała się sprzedać swoje rosyjskie aktywa lokalnemu zarządowi, który nadal działa samodzielnie bez wsparcia globalnych firm i dostępu do zasobów technologicznych.
W kontekście zaostrzenia sankcji pewne jest zatrzymanie działalności pozostałych zachodnich koncernów, co stwarza ryzyko ograniczenia operacji wykonywanych na odwiertach, a możliwości inwestycyjne niezależnych serwisów naftowych (małych i średnich firm) są mocno ograniczone: nie mogą one konkurować na równych warunkach technologicznych z liderami rynku.
Według Rosjan, aby utrzymać produkcję, powierzchnia wierceń musi zostać utrzymana na obecnym poziomie, to jest corocznie do 28 mln metrów do 2030 roku, a liczba wierconych odwiertów powinna wzrosnąć z 11,1 tys. do 16,1 tys. Będzie to wymagało znacznego zwiększenia floty platform wiertniczych. Teraz ma około 1,5 tys. jednostek, z czego około 40% jest przestarzałych, dlatego aby utrzymać i zwiększyć tempo wiercenia, sprzęt będzie musiał zostać szybko zaktualizowany. W przeciwnym przypadku grozi dalsza degradacja.
Obecnie firmy z „nieprzyjaznych” krajów zachodnich stanowią tylko 15% rynku wiertniczego w Federacji Rosyjskiej, ale są to najbardziej złożone rodzaje usług, w tym w zakresie, w tym na szelfie, a także w wydobyciu trudnej do pozyskania ropy.
W szczególności 52% rynku technologii szczelinowania hydraulicznego (fracking) zajmują firmy z „nieprzyjaznych” krajów, a udział sprzętu rosyjskiego wynosi tu mniej niż 1%. W sprzęcie do pracy na szelfie zależność od importowanych technologii sięga 80%.
„Dostawy z Chin mogą zrekompensować tylko niektóre rodzaje sprzętu high-tech. Jednak używanie chińskiego sprzętu nie pozwala osiągnąć niezbędnej dokładności i skuteczności, a chińskie substytuty tych samych flot szczelinowania hydraulicznego nie osiągają skuteczności zachodnich modeli najnowszej generacji” mówi Andrey Streltsov, partner w Yakov & Partners. Według niego dostosowanie chińskiego sprzętu i technologii do rosyjskich realiów może zająć lata.
Miejsce 4 Spadek produkcji gazu
Większość spadku (około 18,4%) obciążyła Gazprom. W styczniu 2023 roku spółka wydobyła 40,7 mld m3 (w tym samym okresie 2022 roku – 49,9 mld m3). Firma nie opublikowała jeszcze statystyk dotyczących wydobycia surowca.
W okresie styczeń-grudzień 2022 roku Rosja ograniczyła wydobycie gazu o 13,3% rok do roku. Jak wynika z danych Rosstatu, liczba ta wyniosła 522 miliardy m3.
Wraz ze zbliżającą się wkrótce wiosną, rosyjski szantaż gazowy uznaje się za zakończony. Zasoby gazu w podziemnych magazynach w Europie wyniosły 61%, to o 22% więcej niż średnia w ciągu ostatnich pięciu lat, według GIE. Obecny poziom zapasów USA wynosi 46%, czyli o 15% więcej niż średnia z ostatnich pięciu lat.
Miejsce 3 W Rosji telefony iPhone drożeją, grożą braki
Zagraniczni pośrednicy zaczęli odmawiać masowo dostaw iPhone do Rosji w celu importu równoległego. W rezultacie niektóre modele smartfonów z segmentu średniego i premium mogą zniknąć z rosyjskich półek.
O takiej możliwości mówi również jeden ze sprzedawców detalicznych. Powodem są sankcje USA nałożone w lutym, zakazujące importu elektroniki powyżej 300 USD. Zdaniem ekspertów ograniczenia będą dotyczyć również smartfonów produkowanych w krajach trzecich.
Zgodnie z sankcjami z 24 lutego 2023 roku, Rosjanie nie mogą zakupić żadnych urządzeń powyżej 300 USD, które w przynajmniej 25% wykorzystują amerykańską własność intelektualną. Blokadą zostają objęte również inne smartfony, w tym z systemem Android.
Z wyliczeń dziennika Viedomosti wynika, że jeśli amerykański zakaz zostałby wdrożony z pełną surowością, to z Rosji zniknęłoby około 1/4 dostępnej obecnie elektroniki.
Dodatkowo Amerykanie grożą nałożeniem sankcji wtórnych na kraje które będą przyczyniać się do omijania sankcji, w tym na Armenie, Kazachstan.
Pierwszy efekt który już obserwujemy to wzrost cen sprzedawanych urządzeń.
Miejsce 2 Spadki dochodów surowcowych
Dochody Rosji ze sprzedaży ropy i gazu spadły w lutym prawie o połowę rok do roku.
Według Rosjan wpływy podatkowe, jakie kraj pobiera ze sprzedaży ropy i gazu, spadły w lutym o 46% do 521 mld rubli (6,91 mld USD) w porównaniu z rokiem poprzednim (971 mld rubli, 13 mld USD).
Według szacunków Bloomberga dwie trzecie dochodów kraju z podatków energetycznych w lutym pochodziło ze sprzedaży rosyjskiej ropy naftowej i produktów ropopochodnych, które spadły o 48% do 381 mld (4,8 mld USD).
Należy zwrócić uwagę że przychody z ropy i gazu wyniosły w styczniu 425,5 mld rubli (5,6 mld USD). Oznacza to że sytuacja w lutym była ciut lepsza niż w styczniu. „Niestety” embargo na produkty, które realnie zacznie obowiązywać w marcu, pogorsza prognozy na następne miesiące. Bez silnego ożywienia w Chinach i wzrostu cen, rosyjskie firmy naftowe muszą mierzyć się z bardzo trudną sytuacją.
Miejsce 1 Rosyjski budżet w lutym
Mamy dane kasowe budżetu federalnego za cały luty. Został on wykonany z deficytem 4 bln rubli (52,8 mld USD). W tym samym czasie wielkość dochodów wyniosła 1,4 bln rubli (18 mld USD) wydatki 5,4 bln rubli (71.3 mld USD) wynika z danych państwowego portalu „Budżet elektroniczny”.
Według danych operacyjnych portalu, większość wydatków w okresie styczeń-luty 2023 roku przypadła na politykę społeczną, gospodarkę narodową i obronność.
Jednocześnie Ministerstwo Finansów prognozuje niedobór 2,9 bln (38,3 mld USD), czyli 2% PKB do końca tego roku. Tym samym deficyt na koniec miesiąca przekracza plan roczny o 1,1 bln (14,5 mld USD).
Wzrost deficytu na początku roku wynika przede wszystkim ze spadku przychodów z ropy i gazu z powodu niskiej średniej ceny Uralu – powiedziała Olga Belenkaya, szefowa działu analiz makroekonomicznych w FG Finam.
Na 6 marca przewidziane są szacunki ministerstwa finansów. Według ministra finansów Antonego Siłunowa dochody podatkowe rosyjskiego budżetu za okres styczeń-luty 2023 roku przekroczą w wartościach memoriałowych 5 bln rubli (66 mld USD). Miesiąc temu ministerstwo szacowało przychody za styczeń na 1,356 bln rubli (19 mld USD). Słowa ministra oznaczałyby że w lutym dochody osiągnęły historyczny rekord 3.6 bln rubli (47,5 mld USD) co daje 268 % wzrostu m/m. Trudno sobie wyobrazić taki scenariusz również ze względu na spadające o połowę przychody surowcowe.
Z uwagi na absurdalność takiej zmiany należy spodziewać się że ministerstwo zaproponuje korektę wpływów za styczeń, jednocześnie utajniając szczegóły.
Już za kilka dni się przekonamy, czy pojawiające się głosy o możliwej dymisji ministra okazały się prawdziwe.
Jeżeli wytrwaliście do końca, to gorąca prośba o pozostawienia serduszka, abym wiedział ile osób mnie czyta. Komentarze, jak i kulturalna polemika, bardzo mile widziane. Jeśli podoba się Wam zestawienie, to możecie postawić kawę Kremlince lub mi.
Proszę pamiętajcie przekazać dalej to zestawienie jako cytat z własnym komentarzem. To zestawienie jest dla Was ❤️
Przeczytane uważnie do końca, bardzo dobry tekst. 😉
Dzięki. Obowiązkowa lektura dla każdego 🙂
Dzięki, bardzo dobra robota, Do pełni szczęścia, brakuje tylko wykresów lub linków, aby zobaczyć, jak pada im budżet (wpływy z podatków, ropy i gazu itd.).
Dobrze się czytało do końca!